Land art and site specific sculpture - land art uses the environment and its scale as its material. Concrete art is expressed in material itself with which the artist introduces her non-representational objective. Public art can be viewed and accessed by observers.
click the images for next

sculpture by Lucien den Arend - HOME

cv | works | sculptures | site specific | environmental | land art | architectural | publications | exhibitions | symposia/lectures | cities | encounters | accounts

texts

2004 - geschreven voor periodiek van de studierichting Landschap, Planning en Ontwerp en het Laboratorium voor Ruimtelijke Planvorming van Wageningen Universiteit.

English
Suomi
Nederlands

Land art
landmark


"Kunst in het landschap is openbaar in de beste betekenis van het woord. Het bereikt veel meer mensen dan de gebruikelijke werken die in woonkamers of musea hangen. Het landschap en stedelijke open ruimten behoren tot ons allen, en de de hierin aanwezige landschapsprojecten zijn kunstwerken die elke dag door iedereen kunnen worden ervaren. Wat is er mooier dan bomen die als onderdeel van kunstprojecten samen met de mensen om hen heen oud kunnen worden. Land art maakt dat mogelijk.



Land art
Land art is net zo oud als de mensheid zelf. Het is slechts sinds korte tijd dat wij het kunst zijn gaan noemen. Misschien speelden in prehistorische tijden dezelfde motieven een rol als vandaa*d* de dag ten aanzien van interventies in het landschap. Godsdienst en kunst hebben een gemeenschappelijk doel: het verschaffen van een omgeving voor beschouwing. Daar waar godsdienst de geestelijke emotie moet oproepen, baseert kunst zijn interpretatie op intellectueel, maar ook intuïtief gedrag. In de huidige tijd, is kunst in zoverre tot in *het* detail geformuleerd dat het gerationaliseerd, geanalyseerd en gecategoriseerd is.
Land art onderscheidt zich van zijn omgeving zoals een artefact van een natuurlijke steen. De ligging is bij voorkeur een natuurlijke omgeving. Menselijke interactie vestigt de aandacht op een nieuwe waarneming van de omgeving. Jammer genoeg wordt bij de meeste menselijke interventies in de natuur de genius loci genegeerd met soms zelfs desastreuze gevolgen als resultaat.
Karakteristiek voor land art is, naar mijn mening, het gebruik van plaatselijke materialen en het zodanig herschikken ervan zodanig dat er een nieuwe, geplande situatie onstaat. Het introduceren van materialen of voorwerpen die niet in de omgeving van de plek thuis horen kan het begrip land art veranderen. Het vanuit een heuvel naar beneden gieten van asfalt past niet bij dit begrip.
Land art in een stad zou zijn complementaire functie verliezen.


Is er een verschil in benadering tussen een landschapsarchitect en een kunstenaar die een omgeving en plein air ontwerpt? Als u het aan mij zou vragen, zou ik met ja antwoorden.
Een architect, voor zover ik weet, ontwerpt plekken voor mensen om te gebruiken. Ten eerste dus om er te verblijven en ten tweede voor de visuele ervaring. Functionaliteit is het belangrijkste doel. Bij de kunstenaar gaat het om gevoel en sensatie, evocatie of zelfs zuiver visueel genot. De daadwerkelijke mogelijkheid om de ruimte die hij ontwerpt te betreden is beslist niet een vereiste. Integendeel, de kunstenaar bepaalt de toegankelijkheid zelf.
Het gaat vooral om de functie van een ontworpen omgeving. Land art is het ultieme landschapsontwerp aangezien het niet ontworpen is om gebruikt te worden. Haar functie is zuiver visueel en intellectueel, uitsluitend 'beeldend'. Dit geeft de kunstenaar meer vrijheid dan de landschapsarchitect aangezien de laatste vastzit aan een programma van eisen


Het verschil tussen public art en land art

Wanneer wij langs onze snelwegen kunst zien, zijn wij getuigen van min of meer conventionele openbare kunst. Vergrotebeeldhouwwerken of zelfs schilderingen die zijn verlengd om zich aan de lengte van de weg aan te passen. Op deze manier wordt geen optimaal gebruik gemaakt van de zich nieuw aandienende kans voor kunst om haar grenzen te verleggen.
In 1983 was ik één van de beeldhouwers die door Rijkswaterstaat werd gevraagd een studie te doen naar de mogelijkheden voor de combinatie van kunst en snelweg. De A15 vormde het studieobject. In plaats van het ontwerpen van 'incidenten' of langgerekte kunstwerken langs de snelweg, vond ik dat het vergelijken ervan met partituur van een muziekstuk het enige juiste zou zijn. De bewegende waarnemer, de automobilist, zou dan de gebeurtenissen ervaren zodra zij gebeurden.
Gebruik makend van materialen en natuurlijke elementen uit de omgeving legde ik de goedkeuringscommissie diverse suggesties voor van hoe dit concept zou kunnen worden gerealiseerd op de schaal van een snelweg in een landschap. Helaas koos de commissie weer voor een traditionele, beeldhouwkunstige oplossing.



Het maken van land art

Ik heb nooit met mijn werk de bedoeling gehad mijn omgeving in kunst te veranderen; van te voren weten dat dat ooit zou gaan gebeuren zou me alleen hebben afgeschrikt. Beeldhouwen zelf was genoeg voor me. Toen hield ik mij nog niet bezig met het verschil tussen land art, environmental art en een landschapsontwerp. Zoals ik het nu zie, is land art een onderdeel van environmental art, die zowel in een natuurlijke als stedelijke omgeving een plek kan krijgen. Een landschapsontwerp hoeft geen kunst te zijn, hoewel er voorbeelden zijn waar het resultaat bewezen heeft niets minder te zijn.

Toen ik terugkwam uit de VS besefde ik dat ik, ten aanzien van het Nederlandse landschap, een verschillende benadering zou moeten ontwikkelen voor mijn ontwerpen. Aangezien het een landschap betreft dat duidelijk door de mens zelf gemaakt is, zou, in tegenstelling tot een "natuurlijke" situatie, een kunstwerk niet onmiddellijk een overtuigend statement maken.
Ik kwam tot de conclusie dat dit wel bereikt zou kunnen worden door een uitgebreidere analyse van schaal.
Een project waarin dit duidelijk naar voren komt is de brug die ik ontwierp voor het kanaal bij Dirksland. De brug is geconstrueerd uit elementaire vormen die loodrecht op elkaar staan. Een orthogonale opstelling van betonnen vlakken vormt de brug zodanig dat *het* zich van het landschap losmaakt en een afzonderlijke entiteit wordt. Een landmark eerder dan een conventionele brug. Ik plantte ook parallelle rijen van Italiaanse populieren in een scherpe hoek met de weg die de brug overkruist. Dit creëerde een interessant tijd- en ruimte effect voor passerende automobilisten. Het planten van rijen bomen parallel met de weg zou, in vergelijking, slechts haar invasie op het platteland benadrukt hebben. Zoals het nu is, is het de brug die het landschap benadrukt en voorziet van een verrijkend element.


Geometrische constructie

Mijn werk is geometrisch abstract waarin de invloeden van de wiskunde en een conceptuele benadering een belangrijke rol spelen. Ik bestudeer de transdimensionale afbakening van vorm, van binnen naar buiten. Een geometrische constructie is voor mij een manier om te tonen dat iets door de mens gemaakt is, wat, naar ik geloof, een primair kenmerk is van kunst.
Sommige van mijn projecten met een duidelijk conceptueel aspect zijn o.a. het Pieter Janszoon Saenredamproject en Merging Grids, homage to Cor Noltée.
In 1991, innitieerde ik en nam tevens deel aan een symposium in de Biesbos. In een bestaand griend, plantte ik vier-meter lange wilgenstaven in een streng raster van vierkanten. De titel van dit werk verwijst naar de ongerijmdheid tussen mijn bijdrage en de originele 'rangschikking' van de willekeurig geplante wilgen. Ik benadrukte mijn raster door de schors van de bovenkanten van de onlangs geplante takken tot de helft van de lengte te pellen. Onder het gepelde deel groeiden de nieuwe takken. Na verloop van tijd zal het geometrisch perfecte raster met de willekeurige samen gaan, en het resultaat zal bijna onzichtbaar zijn."

Lucien den Arend



Biograpfie schrijver (1)

De artistieke ontwikkelig van Lucien den Arend, een Nederlandse beeldhouwer en kunstenaar die in zijn werk opmerkelijk gebruik maakt van het landschap in zijn omgevingsprojecten, begon met het schilderen naar de natuur of wellicht met de hutten die hij als kind vlocht van flexibele wilgetenen. Toen hij in de zestiger jaren zijn aandacht op het beeldhouwen vestigde, maakte hij niet alleen objecten van brons, staal en andere klassieke materialen maar begon hij ook elementen uit zijn directe omgeving toe te passen, hetgeen tot de ontwikkeling van zijn huidige landschapsprojecten geleid heeft. De jaren die den Arend als kind en student in de Verenigde Staten doorbracht hebben hem de nodige afstand verschaft tot een hernieuwde kennismaking met Nederland, zijn geboorteland, en maakte het hem mogelijk het specifieke karakter en de potentie van het Nederlandse landschap en traditie te herkennen.

In tegenstelling tot stedenbouwkundige- en landschapsontwerpers, is het niet het doel van den Arend om interessante of het welzijn bevorderende te scheppen; het oproepen van het onverwachte gaat hem aan, en zo geeft hij aan heuvels, bebossing, waterpartijen en kanalen de vorm van krommen, halve cirkels, lijnen en rasters een oefening in paractische meetkunde.
Zijn Pieter Janszoon Saenredamproject in Barendrecht is zo veranderbaar als de Hollandse griendcultuur zelf, waar de knotwilgen vervangen worden zodra zij uit elkaar vallen of wanneer zij te oud worden.
Sommige van zijn projecten schijnen geinspireerd te zijn door constructieve principes en is het geen toeval dat een van zijn meest spectaculaire objecten, het halfronde earthwork dat hij hij homage aan El Lissitzky noemde. Voorts

(1) Uittreksel van het Europese Tijdschrift van het Landschap Topos, aantal 3H1993, ' Lucien den Arend: Landschap als Project ' Ursula Poblotzki

Den Arend is now working on the realization of Europe's largest open air sculpture park, FOAM - Finnish Open Air Museum (www.foam.ws). On more than 120 hectares, not only sculptures will be exhibited; invited international artists shall make land art projects. The museum is located around Saksala ArtRadius center (www.saksala.org & www.artradius.com) in Finnish Haukivuori. Saksala Ridge, Europe's largest monolith; is covered with forests and open spaces. For numerous islands of neighboring Lake Kyyvesi den Arend plans to invite artists to make proposals.


search this site

3D anaglyph photographs of my sculpture
works©author: Lucien den Arend
© 1998/present denarend.com Google
this site was developed by DutchDeltaDesign
Penttilä
Seppäläntie 860  51200 Kangasniemi Finland
telephone +358 (0)44 264 12 12
 vCard Lucien den Arend - Qr code
HOME
new on this site
vantablack
use my translucent backgrounds of different opacity and color